Azerbaycan’da eski dönemlerden tedavi-profilaktik amaçla doğanın şifa verici faktörleri olan maden sularından, çeşitli petrol ve volkanik çamurlar kullanılmıştır. Azerbaycan asırlar boyu tarihi İpek Yolu aracılığıyla nadir ilaç gibi ihraç edilen tedavi petrolü ile ünlü olmuştur. XIX yüzyıldan itibaren Azerbaycan’ın çeşitli bölgelerinde tedavi önemli doğal kaynakların bilimsel araştırmasına başlanmıştır. Yapılan araştırmaların sonuçları Azerbaycan’ı kaplıcalarıyla ünlü olan ülke olarak nitelendirebiliriz. Uygun iklim koşulları, çeşitli mineral sular, tedavi çamur ve petrol rezervlerine bağlı olarak, ülkenin ayrı ayrı iklim bölgelerinde bulunan zengin tedavi içeriğine sahip doğal tatil (kaplıca) yerleri sınıflandırması belirlenmiş ve bununla ilgili gerekli altyapı oluşturulmuştur.
Coğrafi yerleşimine göre Azerbaycan’ın kaplıca kaynakları aşağıdaki bölgelere ayrılmaktadır:
Büyük Kafkas bölgesinde; otuzdan fazla termal ve soğuk çeşitli konsentrasiyalı kükürtlü ve organik maddeler içeren az mineralleşmiş maden suyu yatakları mevcuttur. Azerbaycan’da yaygın çamur volkanları da bu bölgede bulunuyor.
Küçük Kafkas bölgesi; karbon asitli mineral bakımından zengin balneoloji kaplıcalarıyla farklılık gösteriyor. Şifalı iklime sahiptir. Bu bölgede nadir doğal tedavi unsuru olarak bilinen Naftalan petrolü madenleri bulunuyor.
Hazar Denizi’nin sahil bölgesi; iklim ve balneoloji özelliklerine göre üç kaplıca alanına ayrılıyor. Hudat-Yalama şeridi (Nabran kaplıcası) kumlu plajlar, ormanlar, iyot-bromlu su rezervleri bakımından zengin. Abşeron yarımadası Merdekan, Bilgeh, Zuğulba, Buzovna, Surahanı kaplıcalarını kapsamaktadır. Aynı bölgede deniz iklimi ile beraber Şıh termal sulfütli suyu, birçok iyotlu-bromlu sular gibi çeşitli mineral sularla tedavi yapılır. Surahanı kükürdlü suları, Masazır ve Zığ lil palçıgları da tedavi için kullanılıyor.
Lenkeran-Astara subtropikal şeridi; termal mineral su çeşmeleri ile zengindir.
Minerallları ile zengin bu bölgede (150 su çeşmeleri) kaplıca tedavisi için önemli olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Sirab, Badamlı, Vayhır, Darıdağ ve Batabat kaplucaları bulunuyor.
Kür-Aras çökekliyinde balneoloji kaplıcaları yerleşiyor ve mevcut metanlı, azotlu, yüksek ve çok yüksek mineralleşmiş, silisiumlu, iyotlu-bromlu termal su kaynakları tedavileri öneme sahiptir.